Bodrum; Turgutreis; Turkey; Yalçın Çakır Photography
DERSLER

Fotoğraf kuralları nelerdir? Temel kurallar...

Fotoğraf  |  Kurallar  | Yalçın Çakır ©

Fotoğraf: Yalçın Çakır © Muğla, Bodrum, Turgutreis

Hayatım dayatılmış kurallara karşı çıkmak, kendi kurallarımı kendim oluşturmak üzerine kurulu geçiyor. Bu anlamda ilk gençlik yıllarımda fotoğraf ve fotoğraf sanatında "Kurallar" kelimesi tüylerimi diken diken etmeye yetiyordu. İlk fotoğraf makinem Asahi Pentax Spotmatic oldu.35 mm, doğal olarak filmli, sağlam, tümden manuel bir kasa ve lensler. İlk fotoğraf eylemlerim Etiler'deki okulllarda fotoğraflar çekip, Levent'de bir fotoğrafçıda basıp (Siyah/Beyaz) öğrencilere satmak şeklindeydi. Sonra aynı sitede oturduğum bir ağabeyim (Milliyet Gazetesi foto muhabiri Ali Bostancı) bana araştırma yapmamı söyledi. Sözlerini bugün gibi hatırlıyorum;

"Öyle kafana göre fotoğraf çekimi olmaz. Oku, araştır. Gazeteye gel bir gün..."

Asahi Pentax Spotmatic

Fotoğraf: Asahi Pentax Spotmatic ©

70'li yılların sonuydu bu sözleri duyduğumda. O gün bugündür okuyorum, araştırıyorum. Teknoloji hızla değişse de bazı temel kurallar değişmiyor. İşte o kurallar.

FOTOĞRAFDA KURALLAR

Klasik müzik dinler misiniz? Ya da caz veya Blues... Onlarca müzisyen, müzik aleti, sağlam bir beste ve ortaya çıkan müthiş harman. İşte fotoğrafta temel kuralları da iyi bir fotoğrafın beste, müzisyen ve müzik aletlerini oluşturan bileşenleridir.

1KOMPOZİSYON; Kompozisyon, bir fotoğraf karesindeki öğelerin planı, yerleştirilme ve düzenlenme şekillerini tanımlar. Bir kompoizyonda öğeler düzen ve ahenk içinde olabileceği gibi düzensiz ve karmaşa içinde de olabilir. Komposizyon başlığı altında aşağıdaki unsurlara da dikkat etmemiz gerekir.

Geometri, Fotoğrafda sonuca giderken teknik anlamda (Lensler, yazılımlar vd...) herşeyi yapabilirsiniz. Bir tek şey sadece ve sadece fotoğrafı çekenin kontrolündedir, kompozisyon. Geometri de kompozisyonun en önemli parçasıdır. Örneğin yatay çizgiler sakinlik hissi verirken dikey çizgiler daha dinamiktir. Çapraz ve köşeli çizgiler, görüntüleri ortasından bölerek izleyeni içerisine çeker ve daha çarpıcı etkii oluşturur. Bir fotoğrafa dinamizm, derinlik ve hareket katmak için çapraz ve köşeli çizgileri kullanmak etkili sonuçlar verir.Yazarın notu - Yalçın Çakır - Dijital Fotoğraf

Street Photography; Taksim Square

Fotoğraf: Yalçın Çakır © Taksim Meydanı

21/3 KURALI: 1/3 kuralı ya da Altın Noktalar. Yani fotoğrafta dikkat çekilecek, ilgi noktasına mümkün olduğunca uyulması kuralı. Altın noktalar fotoğrafınızı hayali olarak dikey ve yatay üçer parçaya bölen kesişim yerleridir. İlgi merkezini fotoğrafın ortasına değil bu noktalardan birisine yerleştirmek fotoğrafa bakanı resmi araştırmaya iter. İlgi merkezini fotoğrafın ortasına yerleştirmeniz durumunda izleyen kişi ilk olarak bu noktaya bakar ve ilgi fotoğrafın diğer bölümlerine geçmez, bu durum fotoğrafı monotonlaştırabilir.

Fotoğrafda 1/3 Kuralı

Fotoğraf: Yalçın Çakır © İstiklal Caddesi
Öneri, 1/3 kuralı manzara fotoğraflarında zor uygulanır, haber fotoğrafçılığında (Saha, eylem, savaş vb...) ise hemen hemen imkansızdır. Siz yine de zamanınız varsa özellikle gezi, anı, mimari, portre vd.. fotoğraflarında uygularsanız faydasını görürsünüz.Yazarın notu - Yalçın Çakır

3ODAK NOKTASI; Odak noktası ya da benim söylemimle fotoğrafta ilgi çektirilecek nokta. Bunun için ARKA PLAN önemli. Dikkat dağıtacak, gözü yoracak, usumuzu gereksiz yere uğraştıracak kadar karmaşık, tıkış tıkış olmamalı. O an kaçacak bir kare değilse acele etmeyin, kadrajdan doya doya bakın ve sonra deklanşöre basın. Zamanla bu yeteneğinizin (ayıklama) kendiliğinden geliştiğini göreceksiniz. Sonradan Camera RAW ya da Photoshop gibi yazılımlarla temizleme iişlemi yapabilirsiniz ama ne gerek var gözünüzü yormaya? SADELİK önemli. Bir şey (obje, canlı, bina vd...) fotoğrafını çekmeniz iiçin sizi uyardı. O şeyin çevresini ya da çevresiyle ilişkisini / bağını kullanarak objeyi öne çıkartabilirsiniz. Yani kadraja girecek çevre o objeyi ön plana çıkartmalı, dikkati o objenin üstüne çekmelidir. Bunun dışında esntantane hızıyla oynayarrak, alan derinliğiyle oynayarak, objenin boyutunu ön planda tutarak ilgi çektirilecek noktayı oluşturabilirsiniz.

Alan Derinliği; Yalçın Çakır Photography

Fotoğraf: Yalçın Çakır © Belgrad Ormanı
Öneri, Bol bol fotoğraf inceleyin. Fotoğrafın dallarına göre ayrıştırarak inceleyin. ustaları inceleyin. Taklit etmeyin ama fikir alın. Çok yararlı olacaktır.Yazarın notu - Yalçın Çakır

4 BAKIŞ AÇISI VE LENS; Ben şahsen geniş açı ve ultra geniş açı (Balık GGözü) lenslerin verdiği sonuçları seviyorum. Ancak çekim yaptığınız konu, yer ve ışığa göre lens tercihinde bulunmalısınız. Benim kullandığım ekipmanlları görmek isterseniz lütfen tıklayın. 28 mm ve altı lensler perspektifin etkisini arttırır. 100 mm ve üstü telefoto lenslerse perspektifin etkisini azaltır. Bu aynı şekiide (Diyafram ayarlarıyla birlikte) alan derinliğiyle de doğrudan bağlantılıdır.

Portre Fotoğrafı; Ulaş Fıratlı

Fotoğraf: Yalçın Çakır © Ulaş Fıratlı

Geniş açılı lenslerde netlik sıkıntısı daha azdır, daha fazla şey görürsünüz. Ancak geniş açılı lenslerde objeyi arka plandan kopartmanız, öne çıkartmanız, ilgi odağı yapmanız daha zordur. Örneğin arka planı flulaştırmak isteyeceğiniz bir portre fotoğrafı geniş açı lensle çok zor çekilir. Buna karşın, kompozisyonda ilgi odağı yapmak istediğiniz büyük bir objeyle çalışacağınız zaman geniş açılı lensler çok işinize yarayabilir.

Genişaçı Lens; Yalçın Çakır Photography; Net Alan Derinliği

Fotoğraf: Yalçın Çakır © Belgrad Ormanı

5AKTİF ALAN; Hareketli (Hareket eden) bir obje çekiyorsanız o hareket eden objenin yönünü göstermeniz önemlidir. Yani bir otomonil ya da motor yarışı çekiyorsunuz, hareket halindeki arabanın gidiş yönünde kadrajdaki boşluk fazla arka kısımdaki boşluk alan az olmalıdır. Bunu siz bakış açısı olarak değerlendiriyorsanız örneğin portrelerde modelin baktığı yöndeki boşluğun daha fazla olması ideal olanıdır. Ya da bazen örneğin gözleri tam merkeze denk getirmek çok daha iilgi çekici olabilir.


Jimmy Nelson

Fotoğraf:  Jimmy Nelson © Porte
Öneri, Fotoğrafın Yapısal Öğeleri ve Fotoğraf Sanatında Kompozisyon kitabı. Yazar; Sabir Kalfagil Yayınevi: İlke Kitap.Yazarın notu - Yalçın Çakır

Sözün özü; "Fotoğraf sadece ışıkla çizgiden ibaret değildir, herşeydir... Y.Ç"

Yalçın Çakır

© Yalcin Cakir Photography

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na tabidir © TIKLA

Paylaşabilirsiniz;